DOKUNULMAZLAR

Cumhurbaşkanı dokunulmazlığı görev suçları ile kişisel suçlar bakımından ayrı ayrı ele alınmalıdır. MV dokunulmazlığında olduğu gibi ağır ceza konulu suçların, suç üstü yakalanması durumunda CB dokunulmazlığı devreye girmemeli.

Yılan su içene dokunmuyor, Türkiye'de ise politikacılara dokunulmuyor. Cumhurbaşkanı(CB) ve Milletvekili(MV) dokunulmazlıkları sıklıkla haberlerde duyduğumuz bir kavram. Bu kadar gündeme düşen bir konunun ne olduğunu sizlere bu yazımda en temel noktaları ile anlatıyor olacağım.

Temel amacı aslında oldukça basit ve anlaşılabilir. Yasama  ve Yürütme organını korumak, kesintisiz-verimli çalışmasını, meclis kürsüsünde konuşan vekilleri korumak ve ülke istikrarını sağlamak.

İki tip dokunulmazlık var. MV ve CB dokunulmazlığı.

Millervekili dokunulmazlığı Anayasa md.83 ile düzenleniyor. Herhangi bir kişiye uygulanacak gözaltına alma, tutuklama, zorla getirme gibi tedbirlerin MVlerine geçici olarak uygulanmasını önler ve yasama görevlerinin aksamamasını sağlar. Bunun altından yatan ana düşünce MVleri yasama organının temel parçalarından biridir. Ortaya atılabilecek bir iddia sonucu sebepsiz yere göz altına alınıp yasama işlevinin aksamamasını, sağlıklı şekilde yürümesini sağlamaktır. Peki bu vekiller her halükarda dokunulmaz mıdır?

Dokunulmazlık mecliste alınan bir kararla kaldırılabilir. Ağır cezayı konu alan bir suç üstü durumunda yakalanması halinde ise bu dokunulmazlık geçerli değildir.

Yani MV, Taksim meydanında cinayet işlemesi halinde ve suç üstü yakalandığı taktirde dokunulmazlığı geçerli olmayacaktır. Meclis genel kurulunda alınacak bir karar ile ise vekilin sadece o konu özelinde dokunulmazlığı kalkacaktır yani rüşvet suçu işlediğinden şüphelenilen vekilin meclis genel kurulunda alınan karar ile bu suç özelinde dokunulmazlığı kalkacaktır.

Gelelim CB dokunulmazlığına, CB aslında dokunmanın imkansız olduğu bir makam.

ülke yönetiminde yürütmenin kesintisiz ilerlemesi için bu gerekli. Tartışma konusu olan nokta bunun kapsamı. ülke anayasalarının pek çoğunda cumhurbaşkanlarının görevleri ile ilgili suçlar ile kişisel suçlarının ayrı ayrı ele alındığını görüyoruz. 2017 Anayasa değişikliği ile ise bizde bu ayrım kalktı. Görev suçlarıda kişisel suçlarda bu kapsama alındı. Türkiyede CB hangi suçu işlerse işlesin, hakkında meclis soruşturması prosedürü işletilmek zorunda. CB taramalı tüfek alıp önüne geleni öldürse dahi tutuklanamıyor, gözaltına alınamıyor. Bunlar için AY m.105 de belirtilen meclis soruşturması gerekli. Cumhurbaşkanının böyle bir şey yapacağını sanmıyorum ama nedenli geniş bir dokunulmazlığa sahip olduğunu  bu örnekten anlayabilirsiniz.

Cumhurbaşkanının cezai sorumluluğu yok mu?

Cumhurbaşkanının dokunulmaz olması cezai sorumluluğu olmadığı anlamına gelmiyor. TBMM üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle cumhurbaşkanına soruşturma açılması istenebilir. Her partiden temsilcilerin katıldığı bir komisyon kurulur. Komisyon delilleri araştırı mecliste sunum yapar bunun sonucunda TBMM üye tamsayısının üçte ikisinin gizli oyuyla Yüce Divana sevk kararı alabilir günümüz şartlarında 400 MV demek. İktidarı elinde bulunduran Cumhurbaşkanının yüce divanda yargılanmasının ne kadar zor olduğunu gösteriyor.

Şahsi fikrim cumhurbaşkanı dokunulmazlığı görev suçları ile kişisel suçlar bakımından ayrı ayrı ele alınmalıdır. MV dokunulmazlığında olduğu gibi ağır ceza konulu suçların, suç üstü yakalanması durumunda CB dokunulmazlığı devreye girmemeli.

Sizlerle Polletika vasıtası ile buluşmaktan mutluluk duyuyorum. Yeni kurulmuş olan bu platform ile siz değerli okurlara ve yazar arkadaşlarıma katkıda bulundukları için teşekkür ediyorum.